1975 yılında Trabzon’da doğdu. İlkokulu Trabzon Akçaabat Merkez İlkokulu, Orta-Lise tahsilini Akçaabat İmam Hatip Lisesinde tamamladıktan sonra 1997 Yılında  Karadeniz Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi’nden mezun oldu. Kısa bir süre özel sektörde çalıştıktan sonra 1999 yılında Erzurum’da kısa dönem olarak askerliğini tamamladı.

18.07.2000 tarihinde DSİ Çoruh Projeleri 26. Bölge Müdürlüğünde mühendis olarak göreve başladı. 2000 yılından beri DSİ’de çeşitli birimlerde Mühendis, Şube Müdürü, Bölge Müdür Yardımcısı ve Bölge Müdürü olarak çalışmıştır. 29 Temmuz 2021 tarihinden itibaren DSİ Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapan Mehmet Akif Balta 28.12.2022 tarihi itibari ile DSİ Genel Müdürü olarak çalışmalarını sürdürmekte olup 05.01.2023 tarihinden itibaren Vakfımız Yönetim Kurulu Başkanı olmuştur.